Sơ đồ mạch điện 3 pha 4 dây có lẽ là khái niệm khá quen thuộc với nhiều người. Thế nhưng cấu tạo chi tiết sơ đồ mạch điện 3 pha 4 dây như thế nào thì chắc hẳn không phải ai cũng nắm rõ được. Vậy hãy cùng Thiết bị điện Nhật Hoàng tìm hiểu và phân tích sơ đồ mạch điện 3 pha 4 dây dưới đây.
Sơ đồ mạch điện 3 pha 4 dây là gì?
Với ưu điểm là có công suất lớn, giải quyết được các vấn đề tổn hao điện năng thì sơ đồ mạch điện 3 pha 4 dây được dùng chủ yếu trong sản xuất công nghiệp.

Sơ đồ mạch điện 3 pha 4 dây bao gồm.
- Nguồn điện 3 pha
- Tải điện 3 pha
- Mạch điện 3 pha đối xứng)
- Điện áp pha của tải UP = UA = UB = UC điện áp đo được giữa 1 dây pha và 1 dây trung tính hoặc giữa 2 đầu pha tải.
- Điện áp dây của tải Ud = UAB = UBC = UCA điện áp đi được của 2 dây pha.
- Dòng điện pha của tải IP = IPA = IPB = IPC là dòng điện đi qua của một cuộn dây phá phát hoặc pha tải.
- Dòng điện dây Id = Id A = Id B = Id C là dòng điện chạy từ dây nguồn đến dây tải.
- Nối nguồn với tải theo hình sao 4 dây hoặc theo hình tam giác.
Cấu tạo của sơ đồ mạch điện 3 pha 4 dây

Sơ đồ cấu tạo mạch điện 3 pha ở mỗi khu vực sẽ không giống nhau vì chúng phụ thuộc vào điều kiện địa lý, kinh tế cũng như cơ sở hạ tầng. Một số giá trị điện 3 pha được sử dụng đo đó chính là:
- Việt Nam: 380V/3F
- Mỹ: 220V/3F
- Nhật Bản: 200V/3F
Điện 3 pha có thể sử dụng trong sinh hoạt nhưng có thể dùng cho thiết bị có công suất hơn, giải quyết được các vấn đề tổn hao điện năng thì sơ đồ điện 3 pha thường được sử dụng trong công nghiệp. Chính vì thế nên giá thành sẽ cao hơn điện sinh hoạt là điện 1 pha.
Sơ đồ mạch điện 3 pha 4 dây bao gồm:
- 3 dây cực dương
- 1 dây cực âm
Có 2 cách nối phổ biến đó chính là nối hình ngôi sao và nối hình tam giác.
Ưu điểm của sơ đồ mạch điện 3 pha 4 dây

Sơ đồ mạch điện 3 pha 4 dây có cấu tạo đơn giản và đặc tính tốt hơn so với điện 1 pha trong việc truyền tải điện năng và tiết kiệm dây dẫn nhiều hơn so với dùng dòng điện 1 pha.
Cũng như chúng ta đã nói ở trên mạch điện 3 pha 4 dây thường được sử dụng trong hệ thống sản xuất nghiệp, dành cho các thiết bị có điện năng lớn chính vì thế sẽ giúp hạn chế lãng phí điện khi vận hành.
Với điện áp chuẩn 380V khi áp dụng vào truyền tải điện năng các pha sẽ cân bằng nhau và không có điểm chế giúp cho công suất của thiết bị điện hoạt động hiệu quả hơn, giảm tối đa các nguy cơ như cháy nổ do lệch pha.
Sơ đồ mạch điện 3 pha 4 dây được thiết kế vô cùng đơn giản thuận tiện cho việc lắp đặt ngoài ra hiệu năng còn tốt hơn so với điện 1 pha.
Nhờ có dây trung tính nên khi sử dụng mạch điện 3 pha 4 dây trong sinh hoạt sẽ tạo ra hai trị số điện áp khác nhau thuận tiện cho việc sử dụng đồ điện. Điện áp trên pha vẫn giữ được mức bình thường không vượt qua các giá trị định mức của đồ dùng điện.
Chi tiết sơ đồ mạch điện 3 pha 4 dây
Sơ đồ mạch điện có cấu tạo gồm 4 dây ( 3 dây nóng và 1 dây lạnh) nên khi thực hiện rất dễ nhầm lẫn các đầu nối. Khi thực hiện nối chúng ta cần chú ý kiểm tra đâu là dây mát, đâu là dây nóng tránh gây nguy hiểm cho bản thân và các thiết bị điện.
Sơ đồ nối công tơ điện 3 pha
Có 2 cách đấu công tơ điện 3 pha đó là đấu trực tiếp và đấu gián tiếp.
Cách 1: Đấu trực tiếp

Bước 1: Ngắt cầu giao điện và aptomat trong nhà.
Bước 2: Gọt dây cáp 3 pha (tránh làm rách lớp bảo vệ dây bên trong khiến dây hở sẽ rất nguy hiểm). Dùng kìm kẹp chặt đầu dây tránh gây lỏng lẻo. Tiếp theo siết chặt đầu dây cáp với đồng hồ điện.
Bước 3: Mở nắp đồng hồ điện và tiếp tục nối như sau.
- Nhóm A: 1 vào 2 ra
- Nhóm B: 3 vào 4 ra
- Nhóm C: 5 vào 6 ra
- Nhóm D: 7 vào 8 ra ( nhóm D: dây trung tính)
Cách 2: Đấu gián tiếp.

Cũng tương tự như đấu gián tiếp ta thay đổi một số bước sau. Như sơ đồ trên sẽ chia 11 chân tiếp xúc thành 4 nhóm tín hiệu.
- Nhóm pha A: bao gồm tín hiệu điện áp pha A (2) và dòng pha A (1,3)
- Nhóm pha B: bao gồm tín hiệu điện áp pha B ( 5) và dòng pha A (4,6)
- Nhóm pha C: bao gồm tín hiệu điện áp pha C ( 8) và dòng pha A ( 7, 9)
- Nhóm Trung tính (N): bao gồm tín hiệu điện áp trung tính ( 10 và 11 đã được nối với nhau)
Nối thiết bị điện 3 pha
Có 2 cách nối đơn giản đó chính là nối ngôi sao và nối tam giác.
Nối mạch điện 3 pha 4 dây hình sao: Nối điểm cuối của pha với nhau tạo thành 1 điểm trung tính.
Nối mạch điện 3 pha 4 dây hình tam giác: Nối pha đầu này với pha đầu kia và không có điểm trung tính.
Chúng tôi hy vọng rằng sau bài viết khám phá sơ đồ mạch điện 3 pha 4 dây chi tiết này đã giúp bạn hiểu và nắm rõ được nguyên lý hoạt động cũng như cấu tạo để có thể áp dụng tốt nhất vào đời sống hàng ngày.